Kronik hastalıkların yanı sıra, Koronavirüs gibi pek çok salgın hastalık 65 yaş üstünü tehdit ediyor. Uzm. Eczacı Figen Şirin Bal, 65 yaş üstü bireylerde bağışıklık sisteminin kuvvetlendirilmesi ve sağlıklı yaş almak için neler yapılması gerektiğini anlattı. Kendisinin de dahil olduğu “Eczacı ile Sağlıklı Yaş Alma Programı” kapsamında çalışmalar yürüten Bal, altın tavsiyelerde bulundu.
“Eczacı ile Sağlıklı Yaş Alma Programı” nedir?
Kronik hastalıklarınızdan, reçeteli ve reçetesiz kullandığınız ilaçlardan, beslenmenizden, günlük aktivitelerinizden, bırakmayı düşünüp bırakamadığınız alışkanlıklarınızdan hatta bu hayatı ne kadar sevdiğimizden sohbet ederek bu destek programını birlikte gerçekleştiriyoruz.
Yapılan bu çalışma uluslararası bir projenin Türkiye’de, Türk Eczacılar Birliği ve Marmara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Klinik Eczacılık Ana Bilim Dalı’nın uluslararası proje işbirliği ile gerçekleştirdiği bir programdır. Bu programa dahil olan bir eczacı olarak hasta sağlığını yönetmede destek olmaktayım.
Program kapsamında hangi konularda destek oluyorsunuz?
İnsanların yaşam sürelerinin artması ile, hastalar bir ömür boyu çok fazla ilaç kullanmak zorunda kalabiliyorlar. Kullanılan ilaçların sayılarının artması ile; ilaçlar arasında geçimsizlik, yan etkiler, ilaçların dozlarının doğru zamanda alımı gibi çoklu problemler sağlığı tehdit edecek hal alabilir. Çoklu ilaçların doğru kullanılması, doğru beslenme ve günlük aktivitelerin izlenmesi, gerekli aşıların yapılıp yapılmadığı, sigara gibi bırakmayı düşündüğü alışkanlıklarından sohbet ettiğimiz, eğitimler verdiğimiz, gerekli durumlarda hastanın doktoru ile iletişime geçtiğimiz bir programla destek oluyoruz.
Hastalar ilaçların kullanım talimatlarını okumuyorlar mı ?
Bazı hastalar yan etkilerini görmekten çekindikleri için okumadıklarını söylüyorlar. Görme ile ilgili şikayetlerin artması da kullanım talimatlarının okunmamasında bir neden. Çalıştığım 65 yaş üstü hastalarım, prospektüsleri okuyamadıklarını söylediler. Hasta yaşı 75 üstüne çıktığında, hastalarda yeni eklenen ilaçların isimlerinin öğrenilme güçlüğü ile de karşılaştım. Ama kutuyu ellerine aldıklarında niçin ve ne zaman kullandıklarını eksiksiz anlattılar.
Yaşlı kişiler, bedenlerinin yaşlandığı, beslenme ve hareketlerin azaldığı için kabızlık karın ağrı ve şişkinlikleri, kas ağrılarının, ağız kuruluğu, unutkanlık, idrar kaçırma, idrar tutukluğu şikayetlerinin var olduğunu ve şiddetlerinin devamlı artmasını normal görür ve şikayetlerini doktorlarıyla paylaşmayabilirler, ya da yeni hastalık olarak nitelendirir, farklı branş doktoruna gidip yeni ilaçlar kullanmaya başlayabilirler. Oysa bu şikayetler hastalıklarımıza ait kullandıkları ilaçların yan etkilerinden olabilir veya ilaç etkileşimlerinin sonucu meydana gelmiş olabilir. Reçetenizdeki ilaçların arasında düzenlemeyi kontrol etmek, doktorunuza ve size öneriler sunmak bizim mesleki sorumluluğumuzdur.
Bağışıklığı güçlendirmek için;
Kronik hastalıkla mücadele eden 65 yaş üstü herkes öncelikle; grip, pnömöni, zona ve tetanoz gibi aşıları yaptırmış olmalıdır. Sigara içenler sigarayı mutlaka bırakmalıdır.
Salgın hastalıklarda;
- Antiviral, antibakteriyal etkili; ökaliptus, nioli, kekik, selvi, paçuli gibi uçucu yağlardan yararlanılabilir.
- Echinacea, astragalus, çörek otu, propolis, pelargonium sidoides, sambucus nigra gibi antiviral, antibakteriyal, antioksidan, antienflamatuvar ve bağışıklık yükseltici ekstreler kullanılabilir.
- Kekik, adaçayı, sinirliot, sığır kuyruğu, hatmi, ıhlamur gibi bitki çaylarından faydalanılabilir.
- Boğaz pastilleri kullanılabilir. Pastil antiviral, antibakteriyel özellikte olup, şekersiz olmalıdır. Şeker virüsler için besi yeri yaratmamalı. Pastil kullanımından sonra en az yarım saat su, çay içilmemeli, yiyecek tüketilmemelidir.
- Vücudun vitamin ve mineral ve su dengesine dikkat edilmelidir.
“Osteoporoz riskini yönetmek önemlidir.”
Osteoporoz yaşla birlikte, hormonal faktörler, hatalı beslenme, hastalıklar, hareketsiz yaşam ve ilaç yan etkileri gibi nedenlerle kemiklerde ağrı ve kırıklara neden olmaktadır.
Kalsiyum, magnezyum, çinko mineralleri, D, K, B12, B6, folik asit vitaminleri gibi destekler, hem bağışıklığı yükseltecek, hem de osteoporoz riskine karşı koruyucu olacaktır.
Uzun süreli kullanımlarda osteoporoz riskini artıracak ilaçlar ise; alüminyum içeren antiasitler, antidiabetikler, antiepileptikler, antikoagülanlar, antineoplastikler, glukokortikoidler, immünosupresifler, selektif serotonin geri alım inhibitörleri, proton pompa inhibitörleri, tiroid hormon replasman tedavi ilaçları olarak sayabilirim.
